Cây hoa hoè vị thuốc quý và hơn 20 công dụng mà bạn nên biết

Hoa hòe là gì? Tác dụng của cây hoa hòe vị thuốc quý chữa bệnh gì: chữa huyết áp cao, chữa bệnh tim mạch vành? Cách dùng hoa hòe tốt nhất, tránh tác dụng phụ của hoa hòe. Bài viết này của Phúc Nguyên Đường giải đáp mọi thắc mắc trên.

Cây hoa hòe vị thuốc quý là loại cây gì?

cây hoa hòe vị thuốc quý

Hoa hòe được gọi với các tên khác như hòe hoa, hòe hoa mễ hay hòe mễ. Hoa hòe có tên khoa học là Sophora japonica L. và thuộc họ nhà cánh bướm Fabaceae. Người ta thu hái hòe hoa khi còn chưa nở về phơi khô, sấy khô làm thuốc hoặc pha trà uống. Cũng có một số người dùng quả của nó.

Một số đặc điểm của cây hoa hòe vị thuốc quý 

cây hoa hòe vị thuốc quý

Dưới đây là một số đặc điểm của cây thảo dược này. Bạn có thể tham khảo thêm.

Mô tả về cây hoa hòe vị thuốc quý

Cây hoa hòe thuộc nhóm cây to cao từ 5 – 10m. Lá kép lông chim lẻ, mọc so le nhau, có từ 7 – 17 lá chét trên mỗi lá. Hoa hòe hình cánh bướm màu vàng trắng, mọc thành từng bông. Quả hoa hòe là một giáp dài, đôi khi hơi cong. Giữa các hạt hơi thắt lại giống như quả đậu đen vậy. Hòe mễ ra hoa trong mùa hè, khoảng từ tháng 7 – 9.

Cây hoa hòe là một loại cây thân gỗ, cao có thể lên đến 15 mét, thân thẳng, chỏm lá tròn, cành cong queo, lá kép, cụm hoa hình chùy ở đầu cành cây, tràng hoa hình bướm màu trắng ngà. Ðài hoa hình chuông, màu vàng xám. Quả hòe là loại đậu, không mở, dày và thắt nhỏ lại ở giữa là các hạt.

Nụ hoa hình trứng, có cuống nhỏ, ngắn, một đầu hơi nhọn, dài 3 – 6mm, rộng 1 – 2mm màu vàng xám. Hoa chưa nở dài từ 4 – 10mm, đường kính 2 – 4 mm. Cánh hoa chưa nở màu vàng, mùi thơm, vị hơi đắng. Loại hoa này trồng cây lấy nụ hoa và quả làm thuốc chữa được nhiều bệnh, song chủ yếu dược liệu dùng nụ hoa.

Nụ cây hoa hoè tính hơi lạnh, có khá nhiều công dụng như hạ mỡ máu, chống viêm, chống co thắt và chống loét, chống tiêu chảy, cao huyết áp, đau mắt. Cây có tác dụng tốt với hệ tim mạch, chữa các chứng chảy máu như chảy máu cam, ho ra huyết, băng huyết, đại tiểu tiện ra máu…

Cây hoa hòe vị thuốc quý trồng ở đâu?

Cây hoa hòe trước kia là loại cây mọc hoang. Sau đó được trồng nhiều ở khắp các vùng nước ta nên dễ dành mua được. Người ta sử dụng để làm trà uống cho mát hoặc làm nguyên liệu nhuộm màu vàng. Mỗi năm đến mùa, người trồng sẽ thu hái số lượng lớn để cung cấp cho nguồn tiêu thụ trong nước. Sau đó thừa lại, hoa hòe được chuyển sang xuất khẩu. Do nhu cầu sử dụng lớn nên hoa hòe bắt đầu được trồng nhiều hơn.

Có thể trồng cây hòe bằng cách dâm cành hoặc gieo hạt. Thời gian từ lúc trồng cho đến khi thu hoạch mất khoảng 3 – 4 năm. Cây hoa hòe sống lâu năm nên năng suất thu hoạch thuộc loại cao. Thời điểm thu hái tốt nhất là nụ vì có nhiều hoạt chất tốt. Nụ sau khi thu hoạch được đem về sấy hoặc phơi khô để bảo quản.

Thành phần hóa học của cây hoa hòe vị thuốc quý

Hoa hòe chứa từ 6 – 30% rutozit (rutin). Rutin là một loại glucozit, khi thủy phân sẽ cho ra quexetola hay quexitin C15H1007, ramnoza và glucoza.

Quả hòe cũng chứa rutin. Đây là một hợp chất có tinh thể hình trâm nhỏ màu trắng vàng hoặc vàng. Chất tan trong 650 phần rượu, 10.000 phần nước, tan nhiều trong dung dịch kiềm và rượu metylic. Chất không tan trong benzen và ete clorofoc. Việc tan trong dung dịch kiềm khiến vòng cromon bị phá, tạo ra dung dịch màu vàng, có tính chất không ổn định, có thể bị kết tủa khi cho thêm axit vào.

Nụ hoa hoè chứa rutin (34%). Ngoài ra là các loại: Bertulin, sophoradiol, sophorin A, sophorin B và sophorin C.

Vỏ quả chứa 10,5% flavonoid toàn phần và một số dẫn xuất như: Genistein, sophoricosid, sophorabiosid, kaempferol, glucosid C, rutin (4,3%).

Hạt hoa hoè chứa 1,75% flavonoid và  trong đó có rutin (0,5%). Một số chất khác như: Alcaloid, cytisin, n – methyl cytisin, sophocarmin, matrin. Ngoài ra còn có 8 – 24% chất béo và galactomanan.

Cách chế biến cây hoa hòe vị thuốc quý tươi thành khô

Thu hoạch khi các  chùm hoa hòe đã to và nụ đã cương mập bằng hạt gạo. Nếu thu hoạch lúc nụ còn non hoặc đã nở thành hoa thì năng suất khá thấp.

Sau khi thu hoạch, bỏ sạch lá và cọng, chỉ vò lấy nụ hoa.

Sao nụ cây hoa hòe đến khi tinh dầu của hoa chảy ra có mùi thơm và chuyển màu vàng xanh.

Phơi nụ hoa hòe đã sao qua cho khô giòn.

Đóng gói và bảo quản trong các bao nilon tránh gây mất mùi hương hoa hòe.

Trong quá trình chế biết cây hoa hòe chỉ được sao qua Vì sao kỹ có thể ảnh hưởng đến chất lượng hoa.

Tác dụng của cây hoa hòe vị thuốc quý

cây hoa hòe vị thuốc quý

Dưới đây là một số tác dung của cây hoa hòe. Bạn có thể tham khảo thêm

Tác dụng cầm máu

Hoa hòe có tác dụng rút ngắn thời gian chảy máu, sao thành than tác dụng càng tăng.

Tác dụng với mao mạch

Giảm bớt tính thẩm thấu của các mao mạch và làm tăng độ bền của thành mao mạch.

Tác dụng hạ mỡ trong máu

Hòe bì tố có tác dụng làm giảm các cholesterol trong máu của gan và ở cửa động mạch. Đối với bệnh xơ mỡ động mạch thực nghiệm, thuốc có tác dụng phòng trị.

Tác dụng đối với hệ tim mạch

Glucozid ở vỏ hoa hòe có tác dụng làm tăng lực co bóp của tim. Từ đó hạ huyết áp hữu hiệu.

Tác dụng chống viêm

Đối với viêm khớp thử nghiệm trên chuột lớn và chuột nhắt, thuốc có tác dụng kháng viêm.

Tác dụng chống co thắt và chống lóet

Hòe bì tố có tác dụng giảm lực cơ trơn của đại tràng và phế quản. Tác dụng chống co thắt của hòe bì tố gấp 5 lần của rutin. Rutin có tác dụng làm giảm vận động bao tử của chuột lớn, làm giảm bớt rõ rệt ổ lóet của bao tử do thắt môn vị của chuột.

Tác dụng chống phóng xạ

Rutin làm giảm bớt tỷ lệ tử vong của chuột nhắt do chất phóng xạ với liều chí tử.

Rutin có tác dụng phòng ngừa tổn thương do đông lạnh thực nghiệm. Đối với các tổn thương độ 3 càng rõ, đối với độ 1 và 2 cũng có tác dụng.

Cách chế biến cây hoa hòe vị thuốc quý thành món ăn

cây hoa hòe vị thuốc quý

Dưới đây là một số món ăn được làm từ cây hoa hòe với những công dụng tuyệt vời.

Canh hoa hòe với gà

Công dụng:

• Tư âm ích khí, lương huyết giáng áp
• Chữa trĩ xuất huyết
• Đau mắt đỏ, cao huyết áp

Chuẩn bị:

• Hoa hoè tươi: 250g
• Thịt gà: 150g
• Cà chua, tỏi: 25g
• Lòng trắng trứng gà: 1 quả
• Bột mỳ, rau mùi, giấm, dầu thực vật và gia vị vừa đủ

Thực hiện:

Cây hoa hỏe rửa sạch, chần qua nước sôi và để ráo nước. Thịt gà phải  loại bỏ gân thái chỉ rồi đem ướp với gia vị, lòng trắng trứng và bột mỳ. Rau thơm thái nhỏ, cà chua thái chỉ. Đổ dầu thực vật vào chảo, đun nóng rồi cho thịt gà và hoa hoè vào đảo đều. Khi thấy  gần chín cho cà chua vào đun thêm một lát là được. Đổ thức ăn ra đĩa, rải rau mùi lên trên, ăn vào  lúc nóng.

Chữa bệnh trĩ xuất huyết bằng cây hoa hòe vị thuốc quý – Món hoa hòe chiên

cây hoa hòe vị thuốc quý

Công dụng:

• Tư âm nhuận táo
• Lương huyết chỉ huyết
• Chữa trĩ xuất huyết

Chuẩn bị:

• Hoa hoè tươi: 250g
• Trứng gà: 3 quả
• Thịt hun khói: 20g
• Hạt đậu Hà Lan luộc chín một ít
• Hành củ, mỡ lợn và gia vị vừa đủ

Cây hoa hòe, chần qua nước sôi, để ráo nước. Thịt hun khói thái vụn. Trứng gà đập ra bát  và cho gia vị, thịt hun khói, hoa hoè vào quấy đều. Đặt chảo lên bếp, bỏ mỡ lợn vào đun nóng, cả phi hành cho thơm rồi cho trứng gà và hoa hoè vào tráng chín. Món nên ăn lúc nóng là ngon nhất.

Canh hoa hòe hầm

Công dụng:

• Tư âm nhuận táo
• Lương huyết chỉ huyết
• Dùng để chữa trĩ xuất huyết do nhiệt thịnh

Chuẩn bị:

• Hoa hoè tươi: 50g
• Thịt lợn nạc: 120g
• Gia vị vừa đủ

Thực hiện:

Thịt lợn cần rửa sạch, thái miếng, ướp gia vị rồi đem hầm với hoa hoè. Chia canh thành nhiều bữa ăn vài lần trong ngày.

Các bài thuốc từ cây hoa hòe vị thuốc quý

cây hoa hòe vị thuốc quý

Môt số bài thuốc có đạt được công dụng hiệu quả từ cây hoa hòe. Bạn có thể tham khảo dưới đây.

Trà cây hoa hòe chữa sa niêm mạc trực tràng

Công dụng:

• Thanh nhiệt tán phong
• Lương huyết chỉ huyết
• Chữa trĩ viêm loét chảy máu
• Sa niêm mạc trực tràng xuất huyết

Công thức 1:

• Hoa hòe, trắc bá than: 12g
• Kinh giới: 8g
• Chỉ xác: 12g
• Đem tất cả nguyên liệu tán bột mịn uống với nước sôi nguội hoặc làm thang uống.

Công thức 2:

• Hoa hoè: 50g
• Hoa kinh giới: 50g
• Đem nguyên liệu sấy khô, tán bột, mỗi ngày uống 3 lần. Mỗi lần 5g với nước cơm hoặc nước cháo.

Hoa hè ngâm trị sa ra ngoài, sưng đau

Công dụng:

• Thanh nhiệt tả hoả
• Lương huyết chỉ huyết
• Chữa trĩ sa ra ngoài, sưng đau
• Hoa hoè 60g sắc kỹ lấy nước uống. Chia 2/3 uống và 1/3 dùng để ngâm rửa hậu môn, mỗi ngày 1 thang.

Ung thư đại tràng là loại ung thư phổ biến hiện nay là một căn bệnh nguy hiểm có tỉ lệ tử vong khá cao. Có một số loại cây có thể chữa loại bệnh này. Để biết thêm chi tiết hãy tham khảo ngay bài viết của chúng tôi nhé.

Hoa hòe làm thuốc xông hơi và ngâm rửa khi bị trĩ

Chuẩn bị:

• Hoa hòe, chỉ xác: 20g
• Ngải cứu: 40g
• Phèn chua: 20g

Thực hiện:

Cho vào nồi, thêm nước sạch, bịt kín nồi bằng lá chuối tươi, đun sôi 10 phút. Chọc một lỗ nhỏ, xông nhẹ vào nơi bị trĩ. Sau đó để nước ấm, rồi ngâm, rửa các búi trĩ, sẽ giảm được đau đớn và nhanh khỏi.

Trị chứng thổ huyết không cầm được

Lấy hòe hoa đốt tồn tính, rồi cho thêm một ít xạ hương vào trộn đều. Mỗi ngày lấy ra 12g uống cùng nước gạo nếp.

Trị chứng chảy máu cam không cầm được

cây hoa hòe vị thuốc quý

Lấy hòe hoa và ô tặc cốt với lượng bằng nhau. Chia ra làm hai phần, một phần để nguyên, phần còn lại sao qua, tất cả tán bột thổi vào chỗ chảy máu.

Chữa ho và khạc ra máu

cây hoa hòe vị thuốc quý

Lấy hoa hòe sao qua tán bột. Mỗi ngày lấy ra 12g uống cùng nước gạo nếp. Sau khi uống cúi ngửa một lúc sẽ đỡ.

Chữa lưỡi chảy máu không cầm được

Lấy hòe hoa tán bột mà xức ào lưỡi.

Chữa đại tiện ra máu

Lấy hai vị bằng nhau gồm hòe hoa và kinh giới tuệ, mang tán bột, mỗi lần lấy ra 4g uống với rượu. Hoặc có thể dùng 6 chỉ hoa hòe cùng 3 chỉ trắc bá diệp sắc nước uống mỗi ngày. Một cách khác là lấy vị bằng nhau hòe hoa và chỉ xác sao tồn tính tán bột. Mỗi lần lấy ra 8g uống cùng nước.

Chữa tiểu ra máu

Lấy 1 lượng hòe mễ và 1 lượng uất kim (nướng) tất cả tán bột. Mỗi lần lấy ra 8g sắc uống với nước sắc đậu xị.

Chữa sốt cao đột ngột tiêu ra máu

cây hoa hòe vị thuốc quý

Lấy một cái ruột lợn sống làm sạch phơi khô, hòe hoa sao qua tán bột cho đẩy vào trong ruột lợn, ngâm với giấm gạo trong hũ sành nấu chính. Viên thành bằng hạt đạn lớn phơi nắng, uống cùng rượu ngâm đương quy mỗi lần một viên.

Chữa trĩ ra máu, lỵ ra máu

Hòe mễ sao qua tán bột, lấy ra 12g mỗi lần uống cùng rượu, uống 3 lần mỗi ngày. Hoặc cùng có thể dùng vỏ trắng cây hòe sắc uống.

Trị tiêu ra máu do độc rượu

Lấy 40g hoa hòe chia thành hai phần để sống và sao, 20g sơn chi tử. Tất cả tán bột, mỗi lần lấy 8g uống cùng nước.

Trị băng huyết không cầm được

Lấy 120g hòe hoa và 80g hoàng cầm mang tán bột. Lấy ra 20g mỗi lần uống cùng một chén rượu.

Trị rong kinh không cầm được

Hòe mễ sao tồn tính, lấy ra từ 8 -12g mỗi lần uống cùng rượu nóng trước bữa ăn.

Chữa ung thư phát bối, hoa mắt,..

Lấy một mớ hoa hòe sao đến khi đổi màu nâu đen, cho vào một chén rượu con mà ngâm. Uống khi rượu còn nóng. Chữa thấy đỡ thì uống tiếp.

Chữa trúng phong mất tiếng

Lấy hòe hoa nhai nuốt sau canh ba, lưu ý nằm ngửa.

Trị phát bối tán huyết

Lấy 40g hoa hòe hoa, 40g bột đậu xanh sao đến khi ngã màu ngà voi, mang tán bột. Lấy 40g tế trà sắc cho còn một chén, để một đêm ngoài sương, lấy ra 12g phết vào, để hở một lỗ cho ra mủ.

Hi vọng bài viết này sẽ giúp bạn hiểu hơn về cây hoa hòe vị thuốc quý và công dụng tuyệt vời của nó. Chúc bạn luôn nhiều sức khỏe!

Nguồn: Phúc Nguyên Đường